Prozdrowotne świadczenia – czyli jakie?
Organizacje mają do wyboru szeroki wachlarz prozdrowotnych benefitów. Wśród nich warto wyodrębnić trzy główne grupy, które w największym stopniu wpływają na zdrowie pracowników. Pracodawcy powinni skoncentrować się zarówno na
wspieraniu aktywności sportowej, promowaniu zdrowego odżywiania, jak i współfinansowaniu
usług medycznych.
W ramach wspierania aktywności sportowej pracodawcy mogą zdecydować się na różne działania na terenie firmy lub poza nią. Jak wynika z badania Świadczenia dodatkowe w oczach pracowników przeprowadzonego przez firmę Sedlak
& Sedlak, najbardziej popularne są karnety na siłownie lub do klubów fitness. W 2019 roku korzystała z nich blisko połowa pracowników. Dobrym pomysłem może być również udostępnienia miejsca do ćwiczeń na terenie firmy: sali do fitnessu, siłowni, centrum rehabilitacyjno-sportowego czy nawet boiska piłkarskiego.
W celu aktywizacji pracowników można stworzyć kluby sportowe (np. sekcja piłkarska, siatkarska czy trekkingowa) lub organizować cykliczne wydarzenia czy zawody sportowe (np. turniej badmintona, zawody biegowe itp.). Warto również edukować, m.in. poprzez organizowanie akcji edukacyjnych lub dni tematycznych (np. „Dzień aktywności fizycznej”), w ramach których pracownicy mogą na przykład uczestniczyć w warsztatach tanecznych czy zajęciach fitness. Aby zachęcić pracowników do aktywności, można wprowadzić nagrody dla najbardziej aktywnych czy dopłaty do dojazdów rowerem do pracy. Ciekawym rozwiązaniem są również działania polegające na tym, że pracownicy składają deklarację regularnej aktywności fizycznej czy dbałości o właściwą masę ciała. Na przykład w zamian za tydzień aktywności sportowej lub utrzymanie odpowiedniej wagi ciała pracodawca może przeznaczyć środki na cele charytatywne.
Pracodawcy, którym zależy na zdrowiu swoich pracowników, nie mogą zapominać o promowaniu zdrowego odżywiania. Najprostszym pomysłem jest oferowanie owoców i warzyw choćby raz w tygodniu (np. „owocowe piątki”). W firmach, w których działają stołówki, można umożliwić pracownikom wybór dietetycznego menu. Nie bez znaczenia są również akcje edukacyjne. Przykładowo można zorganizować akcję pod hasłem „Wiem, co jem”, w ramach której przeprowadzane będą warsztaty, seminaria oraz porady dietetyków.
Według raportu Świadczenia dodatkowe w oczach pracowników najpowszechniejszym i zarazem najbardziej pożądanym benefitem w 2019 roku był dodatkowy pakiet opieki medycznej. W ramach finansowania usług medycznych pracodawcy mogą również oferować pakiet świadczeń stomatologicznych, rehabilitację czy programy walki z nałogami. Nie można też zapominać o profilaktyce. Dobrym rozwiązaniem jest cykliczne organizowanie bezpłatnych badań profilaktycznych (np. pomiar poziomu cukru i cholesterolu we krwi, cytologia, EKG, USG itp.) czy programów szczepień ochronnych (głównie przeciwko grypie). Niektóre firmy starają się ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się chorób w firmie i zachęcają osoby chore do pozostania w domu oferując im 100% płatne zwolnienia lekarskie.
Ostatnio coraz częściej mówi się o przemęczeniu i wypaleniu zawodowym. Warto więc zapewnić wsparcie psychologiczne pracownikom.
Trzy główne grupy prozdrowotnych benefitów
Opracowanie Sedlak & Sedlak
Pracodawcy powinni również zadbać o
równowagę pomiędzy pracą i życiem osobistym swoich pracowników. Nie bez powodu jest to jedna z kluczowych składowych
modelu łącznych korzyści z pracy (
ang. total rewards). Bo jak wiadomo, właściwa proporcja między czasem spędzonym w pracy i domu sprzyja zdrowemu stylowi życia i utrzymaniu zdrowia. W ramach budowania tzw. work-life balance organizacje mogą wprowadzić elastyczne harmonogramy pracy, przerwy w pracy czy płatne urlopy.
Nie należy się jednak spodziewać, że wprowadzenie pojedynczych benefitów przyniesie zamierzone rezultaty.
Aby firma była postrzegana jako ta, która dba o zdrowie swoich pracowników, powinna wprowadzić spójny program promocji zdrowia w firmie (zawierający trzy omówione powyżej grupy działań).
Programy promocji zdrowia zamiast oferowania pojedynczych benefitów
Poza oferowaniem prozdrowotnych benefitów organizacje podejmują coraz więcej inicjatyw związanych z dbaniem o zdrowie swoich pracowników. Niestety niewiele z nich decyduje się wdrożenie kompleksowych programów promocji zdrowia (
ang. corporate wellness). Jak wynika z najnowszej edycji Międzynarodowego badania dotyczącego promocji zdrowia i jakości środowiska pracy (Buck Global, 2018), w 2018 roku zrobiła to jedynie 1/3 firm. Jeszcze gorzej wygląda sytuacja w Polsce, gdzie tylko 3% firm zadeklarowała, że posiada kompleksowy program promocji zdrowia.
Na co powinno się zwrócić uwagę przy tworzeniu takich programów? Najważniejsza jest systematyczność. Nie chodzi o to, aby koncentrować się na jednorazowych akcjach czy wprowadzaniu pojedynczych benefitów. Pracodawcy powinni podjąć regularne, kompleksowe działania. Ważne, aby były one planowane w oparciu o dobre rozpoznanie potrzeb. Prozdrowotne programy powinny być dostosowane do rodzaju pracy, wieku i możliwości pracowników. Przykładowo dla młodszych pracowników prawdopodobnie bardziej atrakcyjne będą działania nakierowane na aktywność sportową, a dla osób starszych działania profilaktyczne. Firma Sedlak
& Sedlak w raporcie Świadczenia dodatkowe w oczach pracowników pokazuje różnice w potrzebach i korzystaniu z poszczególnych benefitów w zależności od płci, wieku czy nawet szczebla w organizacji.
Warto się temu przyjrzeć i oferować pracownikom benefity, których naprawdę potrzebują.
Podobnie jak przy wdrażaniu innych programów ważna jest odpowiednia komunikacja. Nie wystarczy, aby pracownicy wiedzieli o ich istnieniu, ale również chcieli w nich aktywnie uczestniczyć. Informacje na temat podejmowanych działań prozdrowotnych powinny być spersonalizowane i dostosowane do konkretnych potrzeb. Dobrym pomysłem może być zaangażowanie samych pracowników w tworzenie programu i planowanie jego komunikacji. Co więcej, pracodawcy muszą zadbać o wiarygodność komunikatów. Dla przykładu, jeśli organizacja stara się zachęcać do zdrowego odżywiania, powinna zrezygnować z ciastek na rzecz świeżych owoców podczas zebrań firmowych.
Jeśli firmie zależy na tym, aby program promocji zdrowia był efektywny, należy go na bieżąco monitorować i co jakiś czas dokonywać jego ewaluacji. W tym celu konieczne jest zdefiniowanie mierników efektywności. Wśród nich powinno się znaleźć: zmniejszenie absencji chorobowej, osiągnięcie określonego poziomu uczestnictwa w programie czy wzrost satysfakcji pracowników z pracy.
Korzyści z wprowadzenia prozdrowotnych świadczeń w organizacji
Wprowadzenie programów promocji zdrowia może przynieść wiele korzyści dla organizacji. Jak wynika z najnowszej edycji Międzynarodowego Badania dotyczącego promocji zdrowia i jakości środowiska pracy (Buck Global, 2018), ponad 80% firm twierdzi, że głównymi celami wprowadzenie prozdrowotnych programów są:
poprawa morale i zaangażowania pracowników oraz
wzrost ich wydajności, w tym również ograniczenie bezproduktywnej obecności w pracy (
tzw. prezenteizm). Dbanie o zdrowie pracowników m.in. poprzez oferowanie prozdrowotnych benefitów wpływa również
na zmniejszenie absencji pracowniczej. Potwierdzają to wyniki raportu przygotowanego na zlecenie firmy Bupa, której częścią jest Lux Med. Z zaprezentowanych tam danych wynika, że ponad 40% firm w Polsce zaobserwowało zmniejszenie absencji pracowniczej po wdrożeniu działań prozdrowotnych. Ciekawych wniosków dostarcza również symulacja przygotowana wspólnie przez Ministerstwo Sportu i Turystyki oraz Instytutu Badań Strukturalnych. Eksperci z tych instytucji stwierdzili, że zwiększenie aktywności fizycznej u 10% Polaków umożliwiłoby w ciągu jednego roku zmniejszenie absencji o 2%. Z kolei, gdyby połowa nieaktywnych fizycznie pracowników zaczęłaby regularnie ćwiczyć, to absencja spadłaby o 6%.
Wprowadzenie programów prozdrowotnych wspiera również
budowę pozytywnego wizerunku firmy. Jak wynika z danych Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, blisko 80% pracodawców uważa, że firma dbająca o zdrowie pracowników ma lepszy wizerunek.
Korzyści wynikające w wprowadzenia prozdrowotnych świadczeń w organizacji z perspektywy pracodawcy i pracownika
Opracowanie Sedlak & Sedlak
Co najważniejsze, programy promocji zdrowia mogą przynieść oszczędności dla firmy. Jak wynika z wyliczeń w firmie Johnson & Johnson każdy dolar wydany na program prozdrowotny dla pracowników zwrócił się w postaci oszczędności w wysokości 2,71 dolara.