1 maja 2011 roku kończy się siedmioletni okres przejściowy wprowadzony przez Niemcy i Austrię w celu ochrony ich rynków pracy. Od tego dnia obywatele 10 krajów Europy Środkowo – Wschodniej (m.in. Polski, Czech, Słowacji i Estonii) będą mogli podjąć pracę bez żadnych ograniczeń. Jak kształtują się wynagrodzenia w poszczególnych zawodach w Niemczech?
Minimalne stawki godzinowe
W przeciwieństwie do Polski w Niemczech nie ma minimalnego wynagrodzenia obowiązującego wszystkich pracowników. Pensja minimalna w Niemczech jest ustawowo określona tylko dla niektórych branż. Od stycznia 2011 roku zostały one wprowadzone w branży budowlanej i obowiązywały dla m.in. następujących zawodów: malarzy i lakierników, elektryków, dekarzy, pracowników zajmujących się utylizacją odpadów i gospodarką komunalną. Wykwalifikowany pracownik budowlany otrzymywał w Niemczech zachodnich 12,95 EUR, a w wschodnich 9,5 EUR. Wynagrodzenia dekarzy i osób zajmujących się gospodarką komunalną były takie same w obu częściach Niemiec – odpowiednio ok. 10,80 EUR i 8,24 EUR. Malarze i lakiernicy w zachodniej części kraju zarabiali o 2 EUR więcej za każdą przepracowaną godzinę (11,5 EUR) niż na wschodzie. Mniejsze dysproporcje w minimalnych stawkach występowały w przypadku elektryków, którzy zarabiali ok. 8-10 EUR na godzinę.
Ustawowo określone stawki minimalne dla wybranych zawodów w Niemczech
(w EUR)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie destatis.de
Ile przeciętnie zarabiają Niemcy pracujący na pełne etaty? W 2010 roku statystyczny Niemiec zarabiał średnio 3 227 EUR brutto miesięcznie. Należy dodać, iż kwota ta nie uwzględniała wartości dodatkowych świadczeń oraz bonusów okolicznościowych np. z okazji świąt Bożego Narodzenia. Według niemieckiego urzędu statystycznego najwyższe miesięczne zarobki brutto na poziomie prawie 4 300 EUR uzyskali pracownicy branży energetycznej, finansów i ubezpieczeń oraz szeroko rozumianych mediów. Za godzinę pracy otrzymywali oni 25,5 EUR. Zatrudnieni w pozostałych branżach otrzymywali dużo niższe pensje. Osoby pracujące w gastronomii zarabiały najmniej w ujęciu miesięcznym oraz godzinowym – odpowiednio 1 930 EUR i 11 EUR. Wynagrodzenia brutto w budownictwie, transporcie i handlu kształtowały się na poziomie od 2 700 EUR do 3 000 EUR. Podobne płace uzyskali pracownicy opieki zdrowotnej i społecznej (3 200 EUR), podczas gdy zatrudnieni w górnictwie i kopalnictwie uzyskiwali o prawie 400 EUR miesięcznie więcej.
W przypadku osób pracujących w niepełnym wymiarze godzin miesięczne wynagrodzenia brutto wyniosły średnio 1 664 EUR. Zarówno w usługach jak i w przemyśle zarobki kształtowały się na zbliżonym poziomie (około 1 600 EUR). Stawki godzinowe brutto osób pracujących 25 godzin tygodniowo wyniosły ok. 15,5 EUR (www.destatis.de).
Miesięczne i godzinowe zarobki brutto osób zatrudnionych na pełne etaty
według rodzaju aktywności ekonomicznej w Niemczech (w EUR)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie destatis.de
W jakich branżach i zawodach wynagrodzenia są najwyższe?
W przekroju branżowym najwięcej zarabiają zatrudnieni w firmach chemicznych i farmaceutycznych oraz konsultingowych (do 3 700 EUR) – wynika z danych ze strony internetowej gehaltsvergleich.com. Wynagrodzenia w bankowości, energetyce oraz IT kształtują się na średnim poziomie od 3 200 do 3 300 EUR. W branżach takich jak biotechnologia, górnictwo, medycyna, ubezpieczenia lub finanse pracownicy otrzymują ok. 3 000 EUR miesięcznie.
W jakich zawodach wynagrodzenia są najwyższe? Lekarze neurolodzy, pediatrzy i radiolodzy zaliczani sa do najlepiej zarabiającej grupy zawodowej – otrzymują od 7 000 EUR do 7 500 EUR. Na jeszcze wyższe pensje mogą liczyć dyrektorzy szpitali, którzy zarabiają ponad 8 800 EUR. Z kolei zarobki maklera giełdowego wynoszą ok. 6 800 EUR. Do czołówki najwyżej opłacanych zaliczają się również piloci i chirurdzy, których wynagrodzenie zawierają się w przedziale od 6 000 do 6 700 EUR. Niecałe 6 000 EUR otrzymują osoby zatrudnione na stanowisku kierownika działu sprzedaży lub rzecznika patentowego (www.gehaltsvergleich.com).
Płace w wybranych zawodach w Niemczech (w EUR)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie gehaltsvergleich.com
Zarobki niewykwalifikowanych pracowników fizycznych nie przekraczają 2 000 EUR brutto na miesiąc. Najmniej zarabiają osoby pracujące w rolnictwie (ok. 1 100) oraz gastronomii (ok. 1 300 EUR). Od 200 do 300 EUR więcej zarabiają zatrudnieni w przemyśle samochodowym, odzieżowym oraz żelaznym i stalowym. Zręczność manualna jest doceniana u ślusarzy i drukarzy, którzy zarabiają od 1 700 do 2 000 EUR miesięcznie. Pracownicy budowlani najwięcej zarabiają w Niemczech Zachodnich (2 570-2 806 EUR), podczas gdy we wschodniej części kraju nawet o 500 EUR mniej. Szwaczki i krawcowe pracujące we włókiennictwie zarabiają ok. 1 900 EUR, a specjaliści w branży drukarskiej 400-500 EUR więcej. Wzrost kwalifikacji zawodowych najmniej na wynagrodzenie wpływa w przypadku osób pracujących w rolnictwie – w Bawarii zarabiają prawie 1 800 EUR, czyli o 700 EUR więcej niż niewykwalifikowani rolnicy.
Wynagrodzenia miesięczne niewykwalifikowanych pracowników fizycznych
w wybranych branżach
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie boeckler.de
Jak wysokie są wynagrodzenia osób posiadających dyplom wyższej uczelni technicznej? Jedne z najwyższych zarobków uzyskują inżynierowie ze specjalizacją elektronika lub telekomunikacja - 25% z nich zarabia powyżej 5 500 EUR. Mediana ich miesięcznych zarobków wynosi ponad 4 100 EUR. Na podobnym poziomie kształtują się pensje inżynierów ekonomii, którzy posiadają specjalistyczne wykształcenie z zakresu ekonomii i inżynierii. Zajmują się m.in. sposobami praktycznego wykorzystania technologii i ich wykorzystaniem w firmach. O 200 EUR mniej otrzymują absolwenci politechnik, którzy są specjalistami z zakresu elektrotechniki. Inżynierowie budowy maszyn oraz programiści zarabiają od 3 600 do 3 800 EUR. Co czwarty absolwent budownictwa w Niemczech zarabia przynajmniej 3 700 EUR, podczas gdy mediana ich wynagrodzeń wynosi 3 000 EUR. Zarobki inżynierów chemii kształtują się na poziomie 3 300 EUR miesięcznie (
Bruttomonatseinkommen von Ingenieurinnen und Ingenieuren, lohnspiegel.de).
Mediana miesięcznych wynagrodzeń inżynierów różnych specjalizacji (w EUR)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie lohnspiegel.de
Wynagrodzenia inżynierów nie zależą tylko od specjalizacji, ale również od miejsca pracy. W których landach niemieckich są najwyższe pensje? Do czołówki należy Bawaria, Badenia-Wirtembergia, Saara i Nadrenia Północna-Westfalia. Zarobki osób z wykształceniem technicznym kształtują się tam na poziomie od 4 200 EUR do około 4 400 EUR. Nieco mniej bo o 300-600 EUR zarabiają inżynierowie w Berlinie, Bremie i Hamburgu. Co czwarty z nich otrzymuje prawie 4 800 EUR. Zdecydowana większość (75%) w tym regionie zarabia ponad 3 000 EUR. W przypadku innych części kraju pensje są niższe. W Brandenburgii, Saksonii oraz Turyndze mediana zarobków nie przekracza 3 200 EUR. Z kolei w nadmorskim Szlezwiku-Holsztynie 25% inżynierów zarabiało powyżej 5 000 EUR, podczas gdy mediana wynosi prawie o 900 EUR mniej (www.lohnspiegel.de).
Mediana miesięcznych wynagrodzeń inżynierów w 16 landach niemieckich (w EUR)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie lohnspiegel.de
Z prognoz wynika, że w 2011 roku niemieckie firmy zamierzają zatrudnić 300 000 pracowników. Z badania DIHK (Zrzeszenia Niemieckich Izb Przemysłowo-Handlowych) wynika, że w samych przedsiębiorstwach przemysłowych zatrudnienie znajdzie ponad 80 000 pracowników.