Zarobki 20-, 30-, 40- i 50-latków

Wyniki Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2009 pokazują, że pracownicy zatrudnieni na tych samych stanowiskach, ale w różnym wieku, zarabiali na różnym poziomie. W artykule tym prześledzimy zmiany wynagrodzeń 20-, 30-, 40- i 50-latków na poszczególnych szczeblach i na różnych stanowiskach. Jeżeli nie zaznaczono inaczej, podane wartości to mediany miesięcznego wynagrodzenia całkowitego brutto.

Dane ogólne

Tabela 1 zawiera dane dotyczące procentu pracowników w określonym wieku, zatrudnionych na poszczególnych szczeblach. Najwięcej dwudziestolatków pracowało na stanowisku pracownika szeregowego oraz specjalisty – odpowiednio 44% i 42%. Większość spośród osób w wieku 30-39 lat była zatrudniona na szczeblu specjalistów (44%). Spadła natomiast ich ilość wśród pracowników szeregowych (do 23%), na rzecz kierowników (wzrost z 13% do 26%). Podobna struktura była w pozostałych grupach wiekowych. Warto jednak zauważyć rosnące znaczenie starszych pracowników na wyższych szczeblach zarządzania. 12% 40- i 50-latków zasiadało w zarządzie, bądź zajmowało stanowiska dyrektorskie.

Wynagrodzenia osób w poszczególnych przedziałach wiekowych

Najliczniejszą grupą w naszym badaniu były osoby młode, w wieku 20-39 lat. Stanowiły one ponad 80% wszystkich ankietowanych, a wśród nich prawie 60% było w wieku 20-29 lat. Mediana wynagrodzenia w tej grupie wyniosła 3 000 PLN i była o 425 PLN (12%) niższa od wynagrodzenia wszystkich uczestników Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2009. Jednocześnie 50% pracowników w tej grupie wiekowej zarabiało w przedziale 2 000 PLN – 4 400 PLN, czyli również mniej niż 50% uczestników badania (2 300 PLN – 5 500 PLN). Znaczny wzrost nastąpił u osób pomiędzy 30 a 39 rokiem życia. Mediana ich wynagrodzenia wyniosła 4 120 PLN, a połowa z nich zarabiała w przedziale od 2 700 PLN do 6 800 PLN. Obie te wartości były więc najwyższe spośród wszystkich badanych grup pracowników. W kolejnym przedziale wiekowym – czterdziestolatków – mediana wynagrodzeń była niższa o 320 PLN. Szczegółowa analiza zarobków tej grupy badanych sugeruje jednak, że stosunkowo spora ich część zarabiała znacznie więcej niż wyniosła mediana ich płacy.

Wynagrodzenia osób na poszczególnych szczeblach

W tej części artykułu skoncentruję się na omówieniu wynagrodzeń osób w poszczególnych grupach wiekowych zatrudnionych na różnych szczeblach. Jak wynika z wykresu 1, znaczny wpływ na zróżnicowanie wynagrodzeń miało zajmowane stanowisko. Pracownicy szeregowi niezależnie od wieku zarabiali na bardzo zbliżonym poziomie. Różnice w zarobkach wyniosły do 14% najniższej płacy. Wraz z awansem w strukturze organizacyjnej, rosło również zróżnicowanie wynagrodzeń. U specjalistów różnica pomiędzy najlepiej a najgorzej zarabiającymi grupami wiekowymi wynosiła 18%. Natomiast największe różnice występowały u dyrektorów lub członków zarządu, gdzie różnica w zarobkach sięgała ponad 80%. Ponadto na wszystkich analizowanych szczeblach zarządzania najwyższe dochody osiągali pracownicy w wieku 30-39 lat. Najniższe natomiast, w przeważającej większości, były płace najmłodszych pracowników. Wyjątkiem tutaj było stanowisko specjalisty, gdzie osoby w wieku 50-59 lat zarabiały o 100 PLN mniej niż ich koledzy w wieku 20-29 lat.



Pracownicy szeregowi zarabiali najmniej w wieku 20-29 lat. Mediana ich wynagrodzeń wynosiła 2 200 PLN, a płaca połowy z nich mieściła się w przedziale 1 676 PLN – 3 050 PLN. Najwyższe zarobki natomiast osiągały osoby w wieku 30-39 lat, gdzie mediana wyniosła 2 500 PLN, a płaca 50% pracowników oscylowała w granicach 1 850 PLN – 3 500 PLN. Więcej informacji można znaleźć na wykresie 2.



Największe rozpiętości w wynagrodzeniach specjalistów występowały w grupie wiekowej 30-39 lat. 50% z nich zarabiało między 2 898 PLN a 6 000 PLN, przy medianie wynoszącej 4 000 PLN. Było to o 450 PLN więcej od wynagrodzenia osób w grupie 40-49 lat. Co ciekawe, mediana płac pracowników w wieku 50-59 lat była o 100 PLN niższa niż zarobki osób pomiędzy 20 a 29 rokiem życia. Bardziej szczegółowe dane przedstawiono na wykresie 3.



Najwyższą medianę wynagrodzeń – 5 900 PLN – kierownicy, podobnie jak specjaliści i pracownicy szeregowi, osiągali w wieku 30-39 lat. W tym samym przedziale zanotowano również największą rozpiętość zarobków. 50% osób zatrudnionych na szczeblu kierowniczym zarabiało od 4 000 PLN do 8 800 PLN. Najniższe wynagrodzenie, podobnie jak w przypadku pozostałych szczebli zarządzania, osiągali kierownicy w wieku 20-29 lat – 4 100 PLN, a 25% z nich zarabiało poniżej 2 900 PLN. Kierownicy są więc pierwszym szczeblem struktury organizacyjnej, w którym mediana najniższego wynagrodzenia była wyższa od mediany płacy uzyskanej w całym badaniu. Więcej informacji można znaleźć na wykresie 4.



Dyrektorzy i członkowie zarządów w wieku 30-39 oraz 40-49 zarabiali na poziomie ponad 11 800 PLN (mediana). Jednocześnie bardzo duże były różnice płac w tych grupach. 25% pracowników w wieku 30-39 lat zarabiało poniżej 6 500 PLN, a jednocześnie 25% zarabiało powyżej 20 000 PLN. Dużo niższe natomiast były zarobki najmłodszych dyrektorów - 6 500 PLN, oraz najstarszych – 8 600 PLN. Dodatkowe informacje można znaleźć na wykresie 5.

Wynagrodzenia na wybranych stanowiskach

Najwyższe wynagrodzenie wśród pracowników szeregowych otrzymywał doradca klienta w wieku 40-49 lat (3 590 PLN). Następne w kolejności – spośród zaprezentowanych – były osoby zatrudnione na stanowisku asystentki/asystenta, również w wieku 40-49 lat. Mediana ich miesięcznego wynagrodzenia wyniosła 3 175 PLN. Osoby w wieku 30-39 zatrudnione na tym samym stanowisku zarabiały już tylko 2 540 PLN. Najlepiej opłacano sekretarki w wieku 30-39 lat (2 400 PLN). Podobnie sprzedawców, chociaż w ich przypadku, podobnie jak kasjerów-sprzedawców, różnice w poziomie zarobków pomiędzy poszczególnymi grupami wiekowymi nie były już tak znaczące.



Wśród pracowników szeregowych zatrudnionych na stanowiskach produkcyjnych, najwyższe wynagrodzenie (3 500 PLN) otrzymywali mechanicy maszyn w wieku 30-39 lat. Co ciekawe najstarsi pracownicy, w wieku 40-49 lat, zatrudnieni na tym stanowisku otrzymywali najniższą płacę (2 900 PLN). Osoby w tym wieku zarabiały z kolei najlepiej na stanowisku elektromontera (3 100 PLN). Spawacze otrzymywali porównywalne wynagrodzenie zarówno w grupie dwudziesto- jak i trzydziestolatków (ok. 2 760 PLN). Podobnie, zbliżone zarobki otrzymywali najstarsi magazynierzy. Osoby w wieku 30-39 lat otrzymywały jedynie 10 PLN więcej od swoich starszych kolegów. Bardziej szczegółowe dane znajdują się w tabeli 4.



Wśród specjalistów najwyższe wynagrodzenie otrzymywał specjalista ds. finansowych w wieku 30-39 lat – 4 100 PLN. Natomiast różnica pomiędzy najwyższą i najniższa płacą na tym stanowisku wyniosła 600 PLN. Drugim zawodem, gdzie osoby zatrudnione na tym szczeblu zarządzania otrzymywały przynajmniej 4 000 PLN (mediana), był specjalista ds. technicznych i serwisu. Najmniej (3 300 PLN), ale jednocześnie w bardzo zrównoważonym stopniu, zarabiali specjaliści ds. kadr i płac. Różnica pomiędzy najwyższą i najniższą płacą wynosiła jedynie 200 PLN. Więcej danych zostało zawartych w tabeli 5.



Wśród kierowników najwyższe wynagrodzenie, niezależnie od wieku, otrzymywali kierownicy projektów IT. Najlepiej opłacani na tym stanowisku byli trzydziestolatkowie – 9 000 PLN. Bardzo duża była tutaj natomiast różnica pomiędzy najwyższą i najniższą płacą, która wyniosła aż 2 000 PLN. Osoby zatrudnione na stanowiskach kierownika ds. logistyki oraz kierownika ds. personalnych zarabiały po 6 200 PLN w tym samym przedziale wiekowym 30-39 lat. Jednak znacznie mniejsze zróżnicowanie wynagrodzeń miało miejsce w przypadku drugiego stanowiska. Najgorzej opłacani byli kierownicy ds. produkcji. Jednak, co istotne, najwyższe zarobki utrzymywały się u nich w dwóch grupach wiekowych – 30-39 oraz 40-49 lat – 5 200 PLN. Więcej informacji znajduje się w tabeli 6.



Dyrektor generalny w wieku 40-49 lat zarabiał najwięcej spośród wszystkich stanowisk dyrektorskich. Mediana jego wynagrodzenia wyniosła 17 580 PLN i była o 8 580 PLN wyższa od najmniej zarabiających, najmłodszych, dyrektorów. Podobna sytuacja miała miejsce na pozostałych stanowiskach. Najniższe zarobki, rzędu 6 000 PLN, otrzymywali pracownicy zajmujący ten szczebel w wieku 20-29 lat. Im byli starsi, tym ich zarobki rosły, przy czym różnice pomiędzy wynagrodzeniem osób w wieku 30-39 lat a 40-49 lat nie były duże. Prezesi zarządu w tych dwóch grupach wiekowych zarabiali prawie tyle samo (ok. 14 000 PLN), podobnie dyrektorzy oddziałów (9 000 PLN). Bardziej szczegółowe dane znajdują się w tabeli 7.

Podsumowanie

Jak wynika z zaprezentowanych danych, różnice w wynagrodzeniach osób w różnym wieku zależą przede wszystkim od pozycji w strukturze organizacyjnej. Im wyższe stanowisko tym większe zróżnicowanie dochodów. W badanym okresie rozwarstwienie zarobków pracowników szeregowych sięgało jedynie 14%. U dyrektorów wyniosło już ponad 80%. Jednocześnie, bez względu na zajmowany szczebel zarządzania, najwyższe zarobki otrzymywali pracownicy w wieku 30-39 lat. Najgorzej natomiast wynagradzano osoby najmłodsze.